Rola władz lokalnych w chińskiej polityce zagranicznej (kier. prof. D. Mierzejewski)
(grant NCN finansowany na podstawie umowy UMO-2017/25/B/HS5/02117)
Przedstawiony projekt badawczy Rola władz lokalnych w chińskiej polityce zagranicznej zakłada analizę ewolucji roli władz lokalnych w chińskiej polityce zagranicznej w okresie reform i otwarcia po 1978 r. Ekonomizacja chińskiej polityki zagranicznej oraz wzrost interakcji ze światem zewnętrznym spowodowały wzrost konkurencji i rywalizacji między regionami a władze centralne musiały dynamicznie reagować na potrzeby podmiotów lokalnych w polityce zewnętrznej. W rezultacie proces ten doprowadził do konieczności centralizacji i prób wprowadzenia podziału zadań dla regionów w polityce zagranicznej. W projekcie przyjęto hipotezę badawczą następującej treści: wraz ze wzrostem interakcji zewnętrznej aktorów lokalnych rosła ich siła wewnętrznego oddziaływania co doprowadziło do konieczności centralizacji ich zadań w polityce zagranicznej Chin. W celu zweryfikowania podstawionej hipotezy w projekcie stawia się następujące pytania badacze:
- w jaki sposób i za pomocą jakiego aparatu pojęciowego definiowane są role władz lokalnych w chińskiej polityce zagraniczne?
- jakie przesłanki determinują określanie ról władz lokalnych w chińskiej polityce zagranicznej?
- czy między analizowanymi studiami przypadków występują różnice lub podobieństwa zarówno w odniesieniu do zakładanych ról oraz ich implementacji, tak w wymiarze instytucjonalnym, jak i koncepcyjnym?
- w jakich przypadkach i jaki sposób ograniczane są role władz lokalnych w chińskiej polityce zagranicznej?
- w jaki sposób koncepcja „Nowego Jedwabnego Szlaku” (2013) oraz podjęte kroki władz centralnych prowadzą do centralizacji i ograniczenia swobodniejszego działania władz lokalnych w umiędzynarodowieniu chińskich regionów?
W projekcie wykorzystane zostaną dwa podejścia badawcze: analiza dyskursu oraz metody badań porównawczych. W pierwszej części, bazując na podejściu K. J. Holstiego i Z. Pietrasia dotyczącego teorii ról w stosunkach międzynarodowych przedstawione zostaną planowane role w polityce zagranicznej wybranych prowincji: Syczuan, Guangdong, Heilongjiang oraz regionu autonomicznego Xinjiang. W części teoretycznej zakłada się również krytyczną analizę dyskursu w zakresie paradyplomacji (Duchacek, Kuznetsov) i odniesienie tegoż do realiów chińskich (Chen Zhimin, Su Changhe). Na podstawie analizy stworzona zostanie mapa działań władz lokalnych w chińskiej polityce zagranicznej. W przyjętej metodzie zostaną wyróżnione zmienne stałe, zmienne poboczne oraz zmienne mające pośredni wpływ na zmianę roli władz lokalnych w polityce zagranicznej ChRL. W pierwszej części studium porównawcze będzie realizowane w oparciu o analizę dokumentów chińskiego rządu w odniesieniu do planowania polityki zagranicznej z udziałem władz lokalnych. W drugiej części na podstawie przedstawionych studiów przypadku prowincji Syczuan, Guangdong, Heilongjiang oraz regionu autonomicznego Xinjiang. Wyróżnione zmienne takie jak: struktury partyjne i instytucje odpowiedzialne za kontakty zagraniczne, kierunki ekspansji gospodarczej, kierunki wizyt zagranicznych władz prowincji, działania mające na celu umiędzynarodowienie podmiotów lokalnych oraz ich porównanie będą stanowiły o jakości prowadzonych badań.
W odniesieniu do spodziewanych rezultatów nowo powołany zespól będzie prowadził innowacyjne badania w zakresie pogłębienia zrozumienia chińskiej polityki zagranicznej, przygotuje manuskrypt w języku angielskim, który zostanie opublikowany w jednym z wydawnictw zagranicznych. W wymiarze praktycznym opracowywany materiał będzie wykorzystywany przez władze lokalne oraz centralne prowadzące aktywną politykę względem chińskich władz lokalnych. Zrozumienie mechanizmów działania na poziomie centrum-peryferia w Chinach przyczyni się do poprawy efektywności polskiej polityce względem Chin. Wyniki badań zostaną przedstawione w Ministerstwie Spraw Zagranicznych i Ministerstwie Rozwoju i Finansów w czterech oddzielnych analizach. Ważnym będzie również stworzenie specjalnego glosariusza terminów, który będzie wykorzystywany przez osoby aktywnie zajmujące się współpracą z chińskimi władzami lokalnymi.